بیماری ام اس و تزریق بوتاکس برای رفع گرفتگی عضلات

بسیاری از مردم بوتاکس را به دلیل قدرت آن در درمان چین و چروک می‌شناسند. اما این دارو همچنین به مبتلایان به مولتیپل اسکلروزیس (MS) که ماهیچه‌های سفت و حرکات ناگهانی و غیرقابل کنترل (اسپاستیسیته) در بازوهای خود دارند، کمک می‌کند. این دارو یکی از گزینه‌هایی است که شما و پزشکتان می‌توانید به عنوان بخشی از درمان ام اس در نظر بگیرید. گردن درد، کمردرد، درد لگن و حتی درد بالای ساق پا را می‌توان با تزریق سم بوتولینوم یا همان بوتاکس به خوبی کنترل کرد. (منبع)

بوتاکس چیست؟

بوتاکس (یا سم بوتولینوم) یک داروی شل‌کننده عضلات است که از باکتری به نام “کلستریدیوم بوتولینوم” ساخته شده است. در حالی که بوتاکس ممکن است بیشتر به دلیل استفاده از آن در روش‌های زیبایی شناخته شود، اما به عنوان درمانی برای طیف گسترده‌ای از شرایط دردناک نیز استفاده شده است. میگرن، سردرد، گردن درد، کمر درد، درد لگن و حتی درد بالای ساق پا را می‌توان با تزریق بوتاکس به خوبی کنترل کرد. در بسیاری از موارد که درد ناشی از اسپاسم عضلانی است، مانند اسپاسم ناشی از ام اس، این تزریق‌ها می‌توانند اسپاسم را در منشا آن متوقف کنند و به عضله آسیب‌دیده اجازه می‌دهند تا شل شود و به درد پایان می‌دهد.

اسپاستیسیته ناشی از MS

اسپاستیسیتی باعث سفتی و گرفتگی عضلات شده و در حرکات ارادی اختلال ایجاد می‌کند. اسپاستیسیتی، همچنین می‌تواند باعث اسپاسم عضلانی (حرکات غیر ارادی تند) یا کلونوس (حرکت غیر ارادی تکراری) شود. سفتی و اسپاسم ناشی از اسپاستیسیتی اغلب آزاردهنده و گاهی دردناک هستند و توانایی انجام فعالیت‌های روزانه را مختل می‌کند. اسپاسم همچنین ممکن است خواب را مختل کند و خستگی در طول روز را افزایش دهد. وقتی اسپاستیسیتی شدید باشد، ممکن است انقباضاتی (محدودیت‌های ثابت دامنه حرکتی) ایجاد شود.

چگونه بوتاکس می‌تواند به اسپاسم عضلانی کمک کند؟

به طور معمول، اعصاب شما پیام‌های الکتریکی به ماهیچه‌های شما می‌فرستند تا بتوانید آن‌ها را حرکت دهید. این پیام‌ها از طریق یک ماده شیمیایی به نام استیل کولین از اعصاب به ماهیچه‌ها می‌رسد. اما اگر مبتلا به ام اس هستید، این بیماری به اعصاب آسیب می‌زند و این سیگنال‌ها را از همگام‌سازی خارج می‌کند. باعث می‌شود ماهیچه‌های شما منقبض شوند و زمانی که شما نمی‌خواهید، حرکت کنند. به خوبی ثابت شده است که بوتاکس برای درمان اسپاسم عضلانی با مهار آزادسازی استیل کولین در پایانه عصبی درون عضله عمل می‌کند. این مهار، بیش فعالی عضلانی را کاهش می‌دهد؛ در اصل عضله را شل می‌کند. بنابراین بوتاکس در شرایط دردناک عضلانی ناشی از اسپاسم عضلانی، انقباض یا فعالیت بیش از حد، مانند نقاط ماشه‌ای میوفاسیال و برخی موارد سندرم درد میوفاشیال موثر است. (منبع)

کاندیدای مناسب این تزریق کیست؟

تزریق بوتاکس برای درمان ام اس، معمولاً زمانی در نظر گرفته می‌شود که اسپاستیسیتی فقط در چند گروه عضلانی برطرف شود و می‌توان از آن علاوه بر سایر درمان‌های اسپاستیسیتی استفاده کرد. اگر پزشک شما فکر می‌کند که شما ممکن است کاندیدای بوتاکس درمانی برای ام اس باشید، این کار را برای شما انجام می‌دهد. در جلسه ملاقات، همچنین اطلاعات دقیقی در مورد درمان به شما داده می‌شود تا بتوانید آگاهانه تصمیم بگیرید. یکی از ملاحظات اصلی در استفاده از بوتاکس برای ام اس این است که این وضعیت چگونه بر گروه‌های عضلانی تأثیر می‌گذارد. اگر در چندین ناحیه اسپاستیسیتی دارید، بوتاکس ممکن است درمان موثری نباشد زیرا پزشک باید بیش از حد این ماده را تزریق کند. اما اگر اسپاستیسیتی محدودی دارید که بر گروه عضلانی خاصی تأثیر می‌گذارد، بوتاکس ممکن است مؤثر باشد. علاوه‌براین، بیمارانی که باید شکل دیگری از درمان را در نظر بگیرند عبارتند از کسانی که عفونت پوستی در ناحیه‌ای که باید تزریق انجام شود، حساسیت به سم بوتولینوم، بیماری که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کند یا اختلال انتقال عصبی عضلانی دارند، هستند.

چگونه برای تزریق  بوتاکس برای ام اس آماده شویم؟

یک هفته قبل از قرار ملاقات خود الکل ننوشید. نوشیدن الکل و مصرف شراب قرمز به ویژه می‌تواند احتمال کبودی شما را پس از بوتاکس افزایش دهد. برای جلوگیری از این امر، بیماران باید برای هفت روز قبل از درمان، شراب را ترک کنند. علاوه‌براین، در طول هفته قبل از جلسه درمانی خود، از داروهای ضدالتهابی استفاده نکنید. این داروها همچنین می‌توانند باعث کبودی یا تغییر رنگ شوند که اصلا مناسب نیست.

روش انجام تزریق بوتاکس برای بیماری ام اس چگونه است؟

بوتاکس با یک سوزن بسیار ظریف به عضله تزریق می‌شود. برای دریافت این درمان، باید به مطب متخصص طب فیزیکی و توانبخشی مراجعه کنید. این دارو در سراسر بدن حرکت نمی‌کند، بنابراین پزشک باید چندین واکسن را به طور همزمان به شما بزند. به طور معمول، باید به عضلاتی تزریق شود که بیشترین مشکل را برای شما بوجود آورده‌اند. اگر ماهیچه‌ها کوچک یا به سختی قابل دستیابی هستند، پزشک ممکن است نیاز به ضبط سیگنال‌های الکتریکی از آن‌ها را داشته باشد تا مطمئن شود که عضلات مناسب را درمان می‌کند. تزریق این سم، به طور معمول درد ندارد، اما برخی افراد درد جزئی ناشی از تزریق را گزارش می‌کنند. همچنین متوجه خواهید شد که دارو پس از 1-2 هفته شروع به اثر کرده و در این مرحله، عضلات شما باید شروع به شل شدن کنند. یک دوز از این سم، معمولا برای 2-6 ماه موثر است. بنابراین ممکن است مجبور شوید برای تزریق بیشتر به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک همچنین علائم شما را پیگیری می‌کند تا ببیند آیا درمان موثر است یا خیر. به طور کلی، در طول درمان، پزشک اقدامات زیر را انجام می‌دهد:

1. عضله‌های آسیب دیده را شناسایی می‌کند: وی ممکن است از دستگاه سونوگرافی یا نوار عصب و عضله برای شناسایی عضلات و یافتن بهترین مکان برای تزریق استفاده کند.
2. تزریق بوتاکس به عضله: ممکن است بوتاکس را با استفاده از یک سوزن کوچک و ظریف به عضله تزریق کنند.
3. چندین تزریق کوچک در اطراف عضله انجام می‌شود: دلیل چندین تزریق کوچک این است که بوتاکس معمولاً فراتر از جایی که پزشک آن را تزریق می‌کند گسترش نمی‌یابد.
4. باید انجام برخی از فعالیت‌ها را محدود کنید: دلیل این دستورالعمل این است که فعالیت‌های خاصی می‌توانند اثربخشی تزریق را کاهش دهند.

پس از تزریق بوتاکس برای درمان علائم ام اس چه انتظاری باید داشت؟

پس از این تزریق، بیمار ممکن است بتواند به فعالیت‌های عادی خود بازگردد. اگر پزشک جلسات درمانی متوالی را برای کمک به کشش ماهیچه‌ها پس از تزریق بوتاکس تجویز کرده باشد، این تزریقات تقریباً در عرض یک تا دو هفته باید انجام شوند. همچنین ممکن است برای دستیابی به اهداف خاص، تغییر در برنامه فیزیوتراپی بیمار درخواست شود.

اکثر بیماران در عرض پنج روز و حداکثر بین سه تا چهار هفته پس از تزریق، نتایج را مشاهده خواهند کرد. معمولاً بوتاکس باعث تسکین اسپاستیسیته در عضله تزریق شده برای بیش از سه ماه می‌شود و بعد از این مدت، نتایج به آرامی و طی چند هفته از بین خواهند رفت. در این مرحله، پزشک می‌تواند درمان دیگری انجام دهد.

سم بوتولینوم را نمی‌توان بیشتر از هر سه ماه یکبار تزریق کرد. ضروری است که بیمار پس از تجویز این درمان، برای پیگیری درمان و تنظیم جلسات بعدی مراجعه کرده تا بتوانیم مزایای تزریق بوتاکس برای درمان بیماری ام اس وی را، از نزدیک بررسی کنیم و مشخص کنیم که آیا به درمان دیگری نیاز است یا خیر.

عوارض جانبی این تزریق چه هستند؟

بوتاکس ممکن است عوارض جانبی زیر را ایجاد کند، اما معمولاً پس از چند روز یا هفته به خودی خود برطرف می‌شوند:

• ضعف در عضله و عضلات نزدیک آن پس از تزریق99+*9 که ممکن است شما را از استفاده از آن قسمت‌های بدن باز دارد. این مشکل مدت زیادی دوام نمی‌آورد و در عرض چند روز وضعیت بهبود می‌یابد.
• برخی از افراد 1 هفته پس از تزریق علائمی شبیه آنفولانزا پیدا می‌کنند که البته نادر می‌باشد. این علائم، معمولاً فقط حدود یک روز دوام آورده و سپس خود به خود از بین می‌روند.

هزینه تزریق بوتاکس برای درمان علائم ام اس

هزینه تزریق بوتاکس به قیمت مواد بستگی دارد. بنابراین، قیمت ارز به شدت بر قیمت کلی درمان تأثیر می‌گذارد. علاوه‌براین، عوامل دیگری مانند حق الزحمه پزشک، میزان جلسات درمانی، تعداد تزریقات، محل کلینیک و غیره می‌توانند بر قیمت نهایی درمان تأثیر بگذارند. تزریق بوتاکس برای درمان ام اس، توسط FDA تایید شده است، بنابراین معمولاً تحت پوشش بیمه سلامت قرار می‌گیرد. اغلب به یک پیش مجوز نیاز است و ممکن است پرداخت مشارکتی صورت گیرد. از آنجایی که پوشش بیمه‌ای بسته به طرح‌های بیمه فردی بسیار متفاوت است، ما شما را تشویق می‌کنیم که از قبل با شرکت بیمه خود مشورت کنید.

خلاصه نکات

حدود 2.8 میلیون نفر در جهان به ام اس مبتلا هستند. پزشکان از تزریق بوتاکس برای کمک به تسکین علائم اسپاسم در اندام‌های فوقانی و تحتانی استفاده می‌کنند. اگر مبتلا به ام اس هستید با پزشک مشورت کنید و ببینید که آیا تزریق بوتاکس برای شما مناسب است یا خیر.

به طور خلاصه:

• بوتاکس زمانی می‌تواند مفید باشد که در برخی از گروه‌های عضلانی تسکین اسپاستیسیتی مورد نیاز باشد.
• درمان معمولاً بی‌خطر و به خوبی قابل تحمل است، اما برای حفظ اثر درمانی باید هر چند ماه یک بار تکرار شود.
• کشش و ورزش روزانه و در برخی موارد توانبخشی برای به حداکثر رساندن مزایای بالقوه درمان ضروری است.

سوالات متداول

بوتاکس برای اسپاسم عضلانی چقدر دوام می‌آورد؟

برای کسانی که اسپاستیسیتی دارند، می‌تواند بین 12 تا 16 هفته طول بکشد و درد قابل توجهی را تسکین دهد.

آیا تزریق بوتاکس برای اسپاسم ناشی از ام اس بی‌خطر است؟

بوتاکس، به طور کلی برای افرادی که مبتلا به اسپاستیسیتی ام اس هستند یک گزینه بی‌خطر در نظر گرفته می‌شود.

عوارض جانبی تزریق بوتاکس برای درمان ام اس چیست؟

عوارض جانبی بوتاکس درمانی برای ام اس بسیار نادر است و معمولاً پس از چند روز به خودی خود برطرف می‌شوند. این عوارض جانبی شامل ضعف عضلانی و علائم شبیه آنفولانزا می‌باشد. همچنین محل تزریق ممکن است کبود شود که در عرض چند روز از بین می‌رود.

تزریق بوتاکس برای ام اس چقدر موثر است؟

برای بیمارانی که بوتاکس را به عنوان یک درمان ضد اسپاسم دریافت می‌کنند، به کاهش انقباض عضلات کمک کرده و در نتیجه به ایجاد ارتباط عصبی طبیعی کمک می‌کند.

چه مدت طول می‌کشد تا بوتاکس برای اسپاسم ناشی از ام اس عمل کند؟

اکثر بیماران در عرض پنج روز و حداکثر نتایج را بین سه تا چهار هفته پس از تزریق مشاهده خواهند کرد.

چه نوع بوتاکس برای اسپاستیسیتی ناشی از ام اس استفاده می‌شود؟

سه فرمولاسیون سم بوتولینوم A توسط FDA برای درمان اسپاستیسیتی تایید شده است:

• سم آبوبوتولونیوم  (Dysport®)A
• سم اینکوبوتولینوم (Xeomin®)A
• سم اونابوتولینوم (Botox®) A