مالتیپل اسکلروزیس (ام اس) بیماری است که روی مغز و نخاع تاثیر گذاشته و باعث بروز علائم احتمالی زیادی، مانند اختلالات بینایی، تحرک دست یا پا، حسی یا تعادلی می‌شوند. بیماری است که تمام عمر ماندگار بوده و گاهی میتواند باعث ناتوانی‌های شدید شود، اما گاهی نیز خفیف است. می‌توان علائم را درمان کرد.
بیماری اغلب در دهه 20، 30 و 40 زندگی بیماران تشخیص داده می‌شود، اما در هر سنی ممکن است ایجاد شود. احتمال ابتلا در بانوان حدود 2 تا 3 برابر بیشتر از آقایان است. ام اس یکی از مرسوم‌ترین دلایل ناتوانی در جوانان است.
ام اس یا اسکلروز چندگانه چیست؟
مالیتپل اسکلروزیس (ام اس) ناتوان کننده‌ترین بیماری عصبی در جوانان است و علائم این بیماری معمولا در سن 20 تا 40 سالگی شروع می‌شوند. وظیفه سلول‌های سیستم ایمنی بدن معمولا محافظت از ما در مقابل ویروس‌ها، باکتری‌ها و سلول‌های ناسالم است. در بیماری ام اس سیستم ایمنی به میلین سیستم عصبی مرکزی حمله می‌کند. سیستم عصبی مرکزی شامل مغز، اعصاب بینایی و نخاع می‌شود. میلین ماده‌ای است که غلاف محافظتی (غلاف میلین) رشته‌های عصبی (آکسون) را می‌سازد.
بیماری ام اس به آکسون‌های سیستم عصبی مرکزی که توسط غلاف میلین محافظت می‌شوند، حمله می‌کند. بخش آکسون به همراه غلاف میلین معمولا جسم سفید نامیده می‌شوند. ام اس به جسم سلولی اعصاب که در بخش خاکستری مغز است، آکسون در مغز، نخاع و اعصاب بینایی که اطلاعات بینایی را از چشم به مغز می‌برند نیز آسیب می‌زند. با پیشروی بیماری، بیرونی‌ترین لایه‌های مغز، به نام قشر مغز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. این بخش در فرایندی به نام آتروفی قشر مغز، کوچک می‌شود.
عبارت مالیتیپل اسکلروزیس به نواحی مشخص بافت اسکار اشاره دارد و به علت حمله سیستم ایمنی بدن به غلاف میلین اعصاب روی می‌دهد (اسکلروزیس را ضایعات یا پلاک نیز می‌نامند). با استفاده از عکسبرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) این پلاکها قابل دیدن می‌شوند. ضایعات می‌توانند به کوچکی سر سوزن یا بزرگی توپ گلف باشند.
انواع مالتیپل اسکلروزیس
4 نوع بیماری ام اس وجود دارد:
- سندرم بالینی جداشده (CIS): این بخش اولین دوره است و علائم آن حداقل 24 ساعت پایدار هستند. اگر دوره بعدی در تاریخ دیگری روی دهد، پزشک احتمالا ام اس عود کننده و فروکش کننده را تشخیص دهد.
- بیماری ام اس عود کننده_فروکش کننده (RRMS): این بیماری مرسوم‌ترین نوع ام اس است. در حدود 85 درصد مبتلایان در ابتدا، بیماری RRMS تشخیص داده می‌شود. RRMS دوره‌های بروز علائم جدید یا تشدید آنها را دارد، سپس دوره فروکش خواهد بود، در طی دوره فروکش کننده، علائم به طور کلی یا جزئی رفع می‌شوند.
- ام اس پیشرونده اولیه (PPMS): علائم به تدریج بدتر می‌شوند و عود و فروکش کوتاه مدت وجود ندارد. برخی ممکن است دوره‌های ثبات و بدتر شدن علائم را داشته باشند که سپس بهتر می‌شوند. حدود 15% مبتلایان به ام اس نوع PPMS هستند.
- ام اس پیشرونده ثانویه (SPMS): در ابتدا، مبتلایان دوره‌های عودکننده و فروکش کننده دارند، اما بعدا بیماری به طور ثابت شروع به پیشروی می‌کند.
علائم ام اس
علائم ام اس اغلب قابل پیشبینی نیستند. شاید خفیف یا شدید، کوتاه مدت یا بلند مدت باشند. بسته به ناحیه‌ای از سیستم عصبی که آسیب می‌بیند، ممکن است ترکیب علائم متفاوت باشند. در زیر مرسوم‌ترین علائم این بیماری بیان شده‌اند. اما علائم هر بیمار ممکن است متفاوت باشند.
علائم اولیه ام اس
علائم زیر اغلب اولین نشانه‌های ام اس هستند:
- دو بینی یا دید تار
- درهم ریختگی رنگ سبز_قرمز
- درد چشم یا نابینا شدن به دلیل ورم عصب بینایی (نوریت بینایی)
- به سختی راه رفتن
- حس یا درد غیرطبیعی، مانند بی‌حسی، سوزن سوزن شدن، خواب رفتن دست و پا (پاراستزی)
علائم دیگر ام اس
- ضعف عضله در دست‌ها و پاها
- ضعف در همانگ کردن بدن و حرکات. ممکن است نتوانید به راحتی راه بروید یا بایستید. احتمالا قسمتی از بدن یا کل آن فلج گردد.
- حالت انقباض و رفع انقباض. افزایش غیرارادی کشیدگی طبیعی عضله که باعث انقباض و سفتی عضله می‌شود.
- خستگی بیش از حد. شاید به خاطر فعالیت جسمانی باشد، اما ممکن است با استراحت رفع گردد. ممکن است خستگی مزمن داشته باشید که رفع نشود.
- از دست دادن احساس
- بروز مشکلاتی در تکلم
- لرزش غیرارادی
- سرگیجه
- از دست دادن شنوایی
- اختلالات مثانه و روده
- افسردگی
- تغییراتی در عملکرد جنسی
علائم شناختی ام اس
حدود 50 درصد مبتلایان به ام اس اختلالات شناختی مرتبط با بیماری را دارند. اثرات این اختلالات ممکن است خفیف باشند. تنها بعد از انجام آزمایشات بسیار، پزشک متوجه آنها می‌شود. اختلالات ممکن است همراه موارد زیر باشند:
- تمرکز کردن
- توجه داشتن
- حافظه
- قضاوت نادرست
علائم ام اس احتمالا شبیه اختلالات یا بیماری‌های دیگر باشند. برای تشخیص همیشه با پزشک مشورت کنید.
علت ام اس
هنوز دلیل حمله سیستم ایمنی به غلاف میلین مشخص نیست. احتمالا قسمتی از آن به ژنی که به ارث برده‌اید مربوط می‌شود و بخشی دیگر عوامل خارجی هستند که ممکن است باعث ایجاد بیماری شوند. برخی از این عوامل که احتمالا باعث بیماری ام اس می‌شوند عبارتند از:
- ژن‌های شما: ام اس مستقیما به ارث نمی‌رسد. اما اگر فردی در خانواده مبتلا به ام اس باشد، احتمال ابتلای شما نیز بیشتر می‌شود. احتمال ابتلای خواهر و برادر یا فرزند فردی که ام اس دارد، حدود 2 تا 3 درصد است.
- کمبود نور خورشید و ویتامین D: در کشورهایی که از خط استوا دورتر هستند بیماری ام اس رایج‌تر است. این امر میتواند به خاطر کمبود نور خورشید و پایین بودن سطح ویتامین D باشد که احتمال در بروز این بیماری نقش دارند. اما مشخص نیست که آیا مصرف مکمل‌های ویتامین D میتواند از بروز ام اس ممانعت کند یا خیر.
- سیگار کشیدن: احتمال ابتلای افراد سیگاری به ام اس دو برابر افراد غیر سیگاری است.
- اضافه وزن مفرط در نوجوانی: احتمال ابتلا به ام اس در افرادی که در دوره نوجوانی اضافه وزن زیادی داشته‌اند، بیشتر است.
- عفونت‌های ویروسی: ادعا می‌شود که ابتلا به برخی عفونت‌ها به خصوص آنهایی که در رابطه با ویروس اپشتین بار (عامل تب غدد) هستند، ممکن است روی سیستم ایمنی اثر گذاشته و باعث ابتلا به بیماری ام اس شوند.
- مونث بودن: احتمال ابتلای بانوان به ام اس 2 تا 3 برابر بیشتر از آقایان است. دلیل این موضوع مشخص نیست.
تحقیقات بیشتری روی دلیل ایجاد ام اس و اینکه آیا می‌توان از بروز آن پیشگیری کرد یا خیر نیاز است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم زیر را داشتید، باید با پزشک تماس بگیرید:
- شدیدا به گرما حساس شده‌اید.
- حس بی ثباتی یا نداشتن تعادل دارید.
- اختلالات حافظه
- بی‌حسی یا گزگز، به ویژه در دست‌ها و پاها
- تغییرات ناگهانی بینایی
- ضعف در دست‌ها و پاها
اگر ام اس درمان یا مدیریت نشود چه می‌شود؟
در صورت پیشروی ام اس، عوارض بدترشدن علائم بیماری ممکن است به صورت زیر باشند:
- احتمالا نیاز به عصا، واکر یا ویلچر داشته باشید، زیرا راه رفتن دشوار می‌شود.
- کنترل مثانه یا روده را از دست بدهید.
- اختلالات حافظه ایجاد شود.
- مشکلاتی در رابطه جنسی ایجاد شود.
تشخیص ام اس
با انجام آزمایشاتی، بیماری ام اس قابل تشخیص است. این تست‌ها شامل MRI که برای شناسایی وجود ضایعات در سیستم عصبی مرکزی است، معاینات جسمانی که برای سنجش پاسخ‌ها و عکس العملها است، آزمایش خون، نمونه برداری از کمر و تست‌های دیگر به منظور سنجش فعالیت عصبی است، می‌شوند. گاهی ممکن است سال‌ها طول بکشد تا بیماری تشخیص داده شود، زیرا تست واحدی برای تشخیص بیماری وجود ندارد.
اگر در زمان‌های مختلف، نشانه‌ای از وجود ضایعات در سیستم عصبی مرکزی باشد و هیچ دلیلی غیر از ام اس برای آنها نباشد، این بیماری تشخیص داده می‌شود.
درمان ام اس یا علائم ام اس
بر اساس موارد زیر، پزشک بهترین درمان را برای شما تعیین می‌کند:
- سن، سلامت عمومی و بیماری‌های پیشین شما
- سطح بیماری شما
- سطح تحمل شما در برابر داروها، درمان‌ها یا تراپی‌های خاص
- مدت زمانی که انتظار می‌رود در این وضعیت بمانید.
- نظر یا خواست شما
هنوز درمانی برای ام اس کشف نشده است. اما با انجام اقداماتی می‌توانید دوره بیماری را تغییر داده، بازگشت آن را درمان، علائم را کنترل کرده و عملکرد و پویایی خود را بهتر کنید. درمان‌هایی که برای مبتلایان به بیماری ام اس در نظر گرفته می‌شوند، ممکن است به صورت زیر باشند:
داروهای خوراکی
درمان‌ها خوراکی عبارتند از:
- داروی فینگولیمود: نحوه‌ی مصرف داروی فینگولیمود روزانه است و میزان عود ام اس را در بزرگسالان و کودکان کاهش می‌دهد. اولین داروی مورد تایید FDA است که برای نوجوانان و کودکان 10 سال و بالاتر استفاده می‌شود. این دارو اجازه نمی‌دهد سلول‌های سفید خون که لنفوسیت نام دارند، غدد لنفاوی را ترک کنند و به خون، مغز و نخاع بروند. وقتی در ابتدا فینگولیمود مصرف می‌شود، باعث کاهش ضربان قلب و اختلالات بینایی می‌شود. فینگولیمود احتمال ابتلا به عفونت‌هایی مانند عفونت هرپس ویروس‌ها را نیز میتواند افزایش دهد یا در موارد نادر احتمالا باعث لوکوآنسفالوپاتی چند کانونی پیشرونده شود.
- دی متیل فومارات: از دی متیل فومارات برای درمان دوره‌های عودکننده ام اس استفاده می‌شود و دو بار در روز مصرف می‌گردد. عملکرد دقیق آن هنوز مشخص نیست. عوارض جانبی دی متیل فومارات گرگرفتگی، اسهال، حالت تهوع و کم شدن تعداد سلول‌های سفید خون است.
- تری فلونوماید: از این دارو برای کاهش سرعت ازدیاد سلول‌های ایمنی فعال استفاده می‌شود. این دارو دو بار در روز مصرف می‌گردد. عوارض جانبی تری فلونوماید میتواند حالت تهوع، اسهال، آسیب کبدی و ریزش مو باشد.
- داروی کلدریبین: به صورت قرص است و مصرف آن دو دوره با فاصله یک سال است. کلدریبین روی انواع خاصی از سلول‌های سفید خون که مسئول حمله سیستم ایمنی در بیماری است، اثر می‌گذارد. این دارو احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد و باید برای افرادی که دیگر درمان‌ها برای آنها موثر نبوده‌اند، تجویز شود.
- دیروکسیمل فومارات: باید دو بار در روز مصرف شود. مشابه دی متیل فومارات (با نام تجاری Tecfidera) است، اما عوارض جانبی دستگاه گوارشی این دارو کمتر است. هرچند عملکرد این داروها به خوبی کشف نشده، اما دانشمندان حدس می‌زنند که این داروها که برای درمان ام اس پیشرونده ثانویه تایید شده است، توسط کاهش پاسخ ایمنی التهابی، آسیب مغزی و نخاعی را کم می‌کند.
مکانیسم عملکرد قرص‌های سیپونیمود همانند فینگولیمود بوده و خوراکی هستند. سیپونیمود برای درمان ام اس پیشرونده ثانویه تاییده FDA را دریافت کرده است.
در آزمایشات بالینی ثابت شده است که کلادریبین، دیروکسیمل فومارات و دی‌متیل فومارات تعداد بازگشت علائم را کاهش داده، پیشروی ناتوانی جسمی را به تاخیر انداخته و پیشرفت ضایعات مغزی را کاهش داده است.
داروهای تزریقی
درمان‌های تزریقی عبارتند از:
- داروهای بتا اینترفرون از رایج‌ترین داروهای مورد استفاده در درمان بیماری ام اس است. اینترفرون‌ها مولکول‌های انفرادی هستند که سلول‌های سیستم ایمنی را تنظیم می‌کنند. عوارض جانبی احتمالی این داروها شامل علائمی شبیه آنفولانزا (معمولا با ادامه درمان ناپدید می‌شوند)، افسردگی، یا افزایش آنزیم‌های کبدی است. بعد از 18 تا 24 ماه درمان با این دارو، برخی بیماران متوجه کاهش اثر آن می‌شوند. اگر علائم عود کردند یا بدتر شدند، پزشک ممکن است درمان را با داروهای جایگزین ادامه دهد.
- گلاتیرامر استات باعث تغییر تعادل سلول‌های سیستم ایمنی بدن می‌شود، اما نحوه فعالیت آن شناخته شده نیست. عوارض جانبی معمولا خفیف هستند و شامل حساسیت یا ورم در ناحیه تزریق می‌شوند.
داروهای تزریقی مداوم (اینفیوژن)
داروهای تزریق مداوم (اینفیوژن) عبارتند از:
- ناتالیزوماب به صورت ماهیانه در ورید خونی تزریق می‌شود و از ورود سلول‌های سیستم ایمنی به مغز و نخاع ممانعت می‌کند. این دارو بسیار موثر است، اما احتمال عفونت شدید و احتمالا کشنده‌ای به نام لوکوآنسفالوپاتی چند کانونی پیشرونده (PML) را در مغز افزایش می‌دهد. درمان با این دارو فقط برای افرادی که از درمان‌های دیگر نتیجه نگرفته‌اند یا نمی‌توانند اولین روش‌های درمانی را تحمل کنند، توصیه می‌شود.
- اوکرلیزوماب هر شش ماه به صورت داخل وریدی و در بزگسالان مبتلا به ام اس نوع پیشرونده ثانویه استفاده می‌شود. تنها دارویی است که تاییدیه FDA را برای درمان اصلاحی ام اس پیشرونده نوع یک دارد. این دارو گردش سلول‌های سیستم ایمنی که آنتی بادی تولید می‌کنند و در ایجاد ضایعات ام اس نقش دارند را کنترل می‌کند. عوارض جانبی این دارو حساسیت مرتبط با اینفیوژن و افزایش احتمال عفونت است. مصرف این دارو ممکن است احتمال ابتلا به سرطان را نیز افزایش دهد.
- آلمتوزوماب پنج روز تزریق شده و سپس 3 روز اینفیوژن در سال بعد دارد. روی پروتئین‌های سطح سلول‌های سیستم ایمنی اثر می‌گذارد. از آنجایی که این دارو احتمال اختلالات خود ایمنی را افزایش می‌دهد، فقط به بیمارانی که از دو یا چند درمان نتیجه نگرفته‌اند، تجویز می‌شود.
- میتوکسانترون برای انواع شدید ام اس عودکننده، فروکش کننده و پیشروی کننده، به صورت تزریق داخل وریدی و برای چهار بار در سال تایید شده است. عوارض جانبی این دارو، ایجاد برخی از انواع سرطان خون در 1% از مبتلایان به ام اس است و باعث صدمات قلبی نیز می‌شود. این دارو در درمان مبتلایان به ام اس که عملکرد خود را به سرعت از دست می‌دهند و یا از دیگر درمان‌ها نتیجه نگرفته‌اند، باید به عنوان آخرین روش درمانی توصیه شود.
تزریق (اینفیوژن) استروئید
کوتیکواستروئیدها، مثلا متیل پردنیزولو داخل وریدی (به ورید تزریق می‌شود)، در یک دروه 3 تا 5 روزه تجویز می‌شوند. استروئیدهای داخل وریدی باعث سرکوب سریع و قوی سیستم ایمنی شده و التهاب را تسکین می‌دهد. سپس احتمالا درمان با مصرف دوز کاهش یافته کورتیکواستروئیدهای خوراکی ادامه یابد. هرچند سنجش‌های بالینی ثابت کرده‌اند که داروها به روند بهبودی پس از حمله‌های ام اس سرعت می‌بخشند، اما پیامد طولانی مدت این بیماری را تغییر نمی‌دهند.
تعویض پلاسما
تعویض پلاسما (پلاسمافرزیس) در مبتلایان به ام اس عود کننده که از درمان با متیل پردنیزولون نتیجه نگرفته‌اند، برای درمان عودهای شدید استفاده می‌شود. در تعویض پلاسما، خون از بدن گرفته شده، ترکیبات پلاسمای خون که مضر در نظر گرفته می‌شوند، حذف می‌گردند. باقی مانده خون به پلاسمای تعویض شده اضافه شده و سپس دوباره به بدن تزریق می‌شود. این درمان برای مبتلایان به ام اس پیشرونده ثانویه یا مزمن موثر نبوده است.
طب سوزنی
به ادعای تحقیقات اخیر، برای بهتر شدن علائم ام اس (مثلا خستگی مفرط، نقص عملکردی اعصاب، درد، نقص در راه رفتن و عملکرد مثانه) و کاهش بازگشت علائم، طب سوزنی سنتی چینی و طب سوزنی پوست سر مفید است. بنابراین، می‌توان از طب سوزنی به منظور درمان منسجم برای بیماران مبتلا به ام اس استفاده کرد.
تزریق پی آر پی (PRP)
پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)، بخشی از خون حاوی مقدار زیادی پلاسمای غلیظ شده است. به دلیل داشتن فاکتورهای رشد موجود درگرانول‌های داخل سلولی پلاکت‌ها، احتمالا PRP را می‌توان برای درمان ترمیمی و الیتام بافت استفاده کرد.
در تحقیقات PRP به عنوان گزینه احتمالی درمان ام اس پیشنهاد می‌شود.
فیزیوتراپی
متخصصان فیزیوتراپی و ورزش درمانی می‌توانند نیازهای مبتلایان به ام اس را برطرف کنند. این نیازها ممکن است شامل درمان علائمی مانند خستگی مفرط، مشکلات تعادلی، ضعف و حالت انقباض باشد.
لیزر درمانی
در لیزر درمانی سرد که روش درمانی کم شدت است، با استفاده از پرتوهای سطح بسیار پایین، ترمیم بافت‌ها را فعال می‌کنند، درنتیجه، در هنگام درمان، بافت‌ها گرم نمی‌شوند. ثابت شده است که این درمان برای کنترل بسیاری از بیماری‌های اسکلتی عضلانی، از جمله ام اس موثر است.
در لیزرتراپی سرد یا لیزر درمانی سطح پایین با بالا بردن سطح اکسیژن مغز و ممانعت از مرگ آکسون در اعصاب، بدن را در مقابل بروز دوره‌های ام اس محافظت می‌کند. به منظور مهار واسطه‌های پیش التهاب و افزایش واسطه‌های ضد التهابی و حمایت از سیستم عصبی مرکزی، از این درمان استفاده می‌شود.
شاک ویو تراپی
در درمان غیرتهاجمی شاک ویو از یک سری ارتعاشات امواج صوتی با انرژی پایین استفاده می‌شود. این امواج از طریق پوست و به واسطه ژل مستقیما روی ناحیه صدمه دیده تاثیر می‌گذارند.
روش درمانی شاک ویو تراپی در فیزیوتراپی بیشتر استفاده می‌شود. در شاک ویو تراپی، یا شاک ویو تراپی برون بدنی (ESWT)، از انرژی بسیار پایین‌تری نسبت به دیگر تجهیزات پزشکی استفاده می‌شود. این روش برای درمان بسیاری از بیماری‌های اسکلتی عضلانی و در درجه اول بیماری‌هایی که بافت همبندی مانند رباط‌ها و تاندون‌ها را درگیر می‌کنند، موثر است.
در تحقیقات ثابت شده که شاک ویو تراپی برای درمان بیماران مبتلا به ام اس موثر است.
تزریق بوتاکس برای تسکین عوارض مالتیپل اسکلروزیس
سم بوتولینیوم (BT) در نوروتوکسین باکتری به نام کلستریدیوم بوتولینیوم تولید می‌شود. در حالت طبیعی این سم باعث ایجاد بوتولیسم، بیماری خطرناکی که میتواند کشنده باشد، می‌شود. داروی سم بوتولینیوم به صورتی طراحی شده که بدون ایجاد بوتولیسم استفاده شود.
به طور طبیعی مغز به عضلات پیام می‌دهد و آنها منقبض شده و حرکت می‌کنند. این پیام‌ها از طریق اعصاب و با ماده‌ای به نام استیل کولین به عضلات می‌رسند. BT رهاسازی استیل کولین از عصب را مهار می‌کند، بنابراین عضله منقبض نمی‌گردد. در تحقیقاتی ثابت شده که می‌توان با تزریق بوتاکس اسپاسم عضله را در بیماران مبتلا به ام اس رفع کرد.
راه‌های جلوگیری از عود کردن ناگهانی ام اس
بهترین روش به منظور کاهش دوره‌های عود علائم بیماری، درمان‌های اصلاح کننده بیماری هستند. داشتن سبک زندگی سالم نیز مهم است. انتخاب‌های شما می‌توانند به آهسته کردن پیشروی بیماری کمک کنند. مراقبت مناسب نیز میتواند علائم را کم کرده و کیفیت زندگی را بهتر کند.
با اصلاح سبک زندگی می‌توانید شرایط خود را بهتر کنید:
- رژیم غذایی خوبی داشته باشید: رژیم غذایی جادویی برای ام اس وجود ندارد. متخصصان داشتن رژیم غذایی متعادل که شامل میوه و سبزیجات زیاد، غلات کامل، چربی‌های سالم و پروتئین بدون چربی باشد را توصیه می‌کنند. باید مصرف شکر، چربی‌های ناسالم و غذاهای فراوری شده را کم کنید.
- ورزش منظم داشته باشید: مولتیپل اسکلروزیس میتواند باعث ضعف عضله، عدم تعادل و اختلال در راه رفتن گردد. به منظور کمک به تقویت عضلات و حفظ عملکرد فیزیکی آنها، انجام ایروبیک و ورزش‌های استقامتی و انعطاف پذیری، ضروری هستند.
- استرس خود را کنترل کنید: استرس میتواند عوارض احساسی و جسمانی ایجاد کند. میتواند خواب را نیز دچار اختلال کند که باعث بدتر شدن خستگی مفرط مرتبط با ام اس گردد. باید روشی برای کنترل استرس بیابید. مثلا یوگا، مدیتیشن، ورزش و مشورت با روانشناس و مشاور میتواند مفید باشد.
- سیگار نکشید و مصرف الکل را کم کنید: علائم بیماری ام اس با مصرف الکل و سیگار بدتر می‌گردد و میتواند پیشرفت بیماری را تشدید کند. برای بهبود سلامتی سیگار کشیدن را ترک کنید.
سوالات پرتکرار
گرما یا رطوبت چه تاثیری روی مبتلایان به ام اس می‌گذارد؟
گرما یا رطوبت شدید میتواند باعث بدتر شدن موقتی علائم در بیماران شود. پزشکان باور دارند که در هنگام گرما، اعصاب (که میلین آنها به خاطر ام اس آسیب دیده) سیگنال‌های الکتریکی را ناقص‌تر ارسال می‌کنند.
آیا افسرده بودن در بیماران مبتلا به ام اس طبیعی است؟
در بیماران مبتلا به مولیتپل اسکلروزیس (MS)، افسردگی بسیار رایج است. در حقیقت، در طی بیماری، در نیمی از مبتلایان به ام اس، علائم افسردگی به حدی شدید هستند که به درمان پزشکی نیاز است.
ام اس ابتدا روی کدام بخش بدن تاثیر می‌گذارد؟
اولین علائم بیماری ام اس، اغلب اختلالات بینایی هستند. از آنجایی که پوشش محافظتی اعصاب در عصب بینایی معمولا آسیب می‌بیند، عصب بینایی میتواند متورم شده و نوریت بینایی را ایجاد کند.
آیا بیماری ام اس ممکن است باعث مرگ ناگهانی شود؟
فوت ناگهانی به علت بیماری ام اس به ندرت پیش می‌آید. ادعا می‌شود که آسیب میلین در ساقه مغز که فعالیت‌های قلبی_تنفسی را تحت نظر دارد، ممکن است باعث فوت ناگهانی شود.
آیا مبتلایان به ام اس می‌توانند رانندگی کنند؟
مبتلایان به ام اس می‌توانند به صورت طبیعی رانندگی کنند، اما ممکن است به تجهیزات کمکی نیاز داشته باشند. برخی مبتلایان به مالیتیپل اسکلروزیس برای حفظ ایمنی نباید رانندگی کنند.
آیا بیماری ام اس توسط یک ویروس ایجاد می‌شود؟
در سال‌های اخیر، بر اساس شواهد زیادی مشخص شده که چند ویروس ممکن است باعث ایجاد بیماری ام اس شوند. بیشترین شواهد مربوط به ویروس اپشتین بار (EBV) است. در جوامع پیشرفته مانند امریکا، این ویروس بر روی اکثر جوانان و نوجوانان تاثیر گذاشته است.
حملات ام اس چه مدت ماندگار هستند؟
حملات در بیماری ام اس حداقل 24 ساعت ماندگار هستند و از حمله پیشین حداقل 30 روز فاصله باید داشته باشند. وخامت بیماری ام اس اکثرا چند روز تا چند هفته و حتی ماه طول می‌کشد.
آیا فیزیوتراپی به بهبود ام اس کمک می‌کند؟
در دروه بیماری – در تشخیص، در هنگام یا بعد از بازگشت بیماری، در دروه پیشروی و همچنین ثبات بیماری و زمانی که بیماری به مراحل پیشرفته می‌رسد، متخصصان فیزیوتراپی نقش مهمی را در کنترل بیماری دارند.
