۱۰ علت اصلی درد مچ دست | بررسی علائم و درمان هر علت

مفصل مچ دست، عامل ارتباط بین ساعد و کف دست و انگشتان است که از تعداد زیادی استخوان کوچک تشکیل شده تا امکان خم و راست کردن و چرخاندن دست را فراهم کند. موارد مختلفی مثل درد، گزگز یا بی‌حسی انگشتان و مچ دست قابل درمان هستند. روش‌های درمان درد مچ دست، حتی آن‌هایی که به دلایل مختلف ایجاد شده، در اکثر مواقع شبیه به هم هستند و تنها در صورت شکستگی مچ دست، به فوریت‌های پزشکی نیاز خواهید داشت.

مشکلات بسیاری هستند که می‌توانند درد مچ دست را به همراه بیاورند. برای مثال سندروم تونل کارپال با درد، بی‌حسی و ضعف مچ دست همراه می‌شود. آرتریت روماتوئید، نقرس و انواع دیگر آرتروز منجر به سوزش و تورم مچ دست می‌شود. استفاده از آتل، مسکن و استراحت به کاهش درد مچ دست کمک می‌کند. اگر درد مزمنی داشته باشید، شاید حتی نیاز باشد که تحت جراحی قرار بگیرید. عوامل زیادی در بروز درد مچ دست تأثیرگذار هستند و سخت‌ بودن تشخیص علت دقیق این مشکل، مراجعه به متخصص را ضروری می‌کند.

علت‌های اصلی درد مچ دست

آسیب‌دیدگی هر یک از بخش‌های مچ دست می‌تواند درد و محدودیت حرکتی مچ دست و انگشتان را برای فرد ایجاد کند. این آسیب‌دیدگی می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

صدمات فیزیکی

آسیب‌دیدگی مچ دست ممکن است به دو صورت رخ دهد؛ اول، در نتیجه فشار یا ضربه ناگهانی در اثر اتفاقی مثل افتادن یا کشیدگی دست، که در این صورت با رگ‌ به‌ رگ شدن، کشیدگی یا حتی شکستگی مچ دست مواجه خواهید شد. به‌علاوه، شکستگی اسکافوئید، بلافاصله در تصویر اشعه ایکس دیده نمی‌شود.

دوم، فشار ناشی از حرکات تکراری که مچ دستتان را درگیر کند، می‌تواند آسیب‌دیدگی آن را به همراه بیاورد. این اقدامات می‌تواند منجر به التهاب بافت‌های اطراف مفصل یا شکستگی فشاری شود. از جمله موقعیت‌هایی که چنین مواردی را ایجاد می‌کند، می‌توان به بازی تنیس، نواختن ویالون یا رانندگی طولانی‌مدت اشاره کرد. انجام طولانی‌مدت و بدون استراحت این فعالیت‌ها می‌تواند احتمال بروز آسیب‌دیدگی را افزایش دهد. یک مثال از مصدومیت ناشی از فشار تکراری، سندروم دکورون است که درد انتهای شصت را به همراه می‌آورد.

استئوآرتریت

این شکل از آرتروز زمانی رخ می‌دهد که غضروف استخوان در طول زمان تخریب شود. استئوآرتریت مچ دست زیاد رایج نیست و اصولاً در کسانی رخ می‌دهد که قبلاً مچ دستشان آسیب دیده باشد.

آرتریت روماتوئید

اختلالی در سیستم ایمنی بدن که در آن بدن به بافت‌های خودش حمله می‌کند و معمولاً هم مچ دستان را درگیر می‌کند. اگر یکی از مچ‌هایتان درگیر شده باشد، باید بدانید که مچ دست دیگرتان هم این مشکل را دارد.

آرتریت پسوریاتیک

افراد مبتلا به پسوریازیس (یک اختلال پوستی که منجر به تشکیل قطعات پوستی ضخیم می‌شود( در معرض ابتلا به آرتریت پسوریاتیک قرار دارند. این نوع از آرتروز، منجر به درد، سوزش و تورم مچ دست می‌شود و خشکی و کاهش بازه حرکتی را به همراه می‌آورد.

سندروم تونل کارپال

این مشکل رایج در دستان، منجر به بروز درد، بی‌حسی، گزگز و ضعف انگشتان و مچ دست می‌شود. سندروم تونل کارپال منجر به پدیده فشار بین مهره‌ای، تورم ناشی از انجام حرکات تکراری یا اعمال فشار زیاد بر عصب عبوری از داخل کانال می‌شود. این عصب از داخل مچ دست عبور می‌کند و احساس و قدرت حرکتی دستتان را فراهم می‌کند.

تاندونیت

تاندون‌های بسیاری در فراهم کردن امکان حرکت مچ و انگشتان دست نقش دارند و خراشیدگی یا آسیب هر یک از آن‌ها، می‌تواند درد یا پارگی ناگهانی و شدید را به همراه بیاورد.

این حالت یکی از رایج‌ترین شکل‌های تاندونیت است که در مچ و در راستای کنار شصت رخ می‌دهد. افراد مبتلا به سندروم دکورون در هنگام حرکت‌ دادن شصت و مچشان، درد شدیدی خواهند داشت. اگر هر یک از این نشانه‌ها را داشتید، باید برای تشخیص دقیق مشکلتان به یک متخصص مراجعه کنید.

کیست گانگلیون

کیست گانگلیون یک توده غیرسرطانی (خوش‌خیم) پر از مایع است که در تاندون‌ها و مفاصل مچ دست تشکیل می‌شود. یک کیست بزرگ می‌تواند اعصاب مچ دست را تحت فشار قرار داده و منجر به بروز بی‌حسی، احساس گزگز و یک درد خفیف شود. این وضعیت خیلی خطرناک نیست، اما می‌تواند درد و ناراحتی را برای فرد به همراه بیاورد.

نقرس

نقرس، نوعی آرتروز است که منجر به التهاب، درد، سوزش و تورم مفاصل می‌شود و در محل آن‌ها شاهد احساس گرما خواهید بود. بیماری نقرس در اثر افزایش اسید اوره (از ضایعات هضم غذا) خون ایجاد می‌شود. افزایش این اسید منجر به تشکیل کریستال‌های ریز و دردناکی در مفاصل و بافت‌های نرم بدن می‌شود.

لوپوس

لوپوس منتشر یک بیماری خودایمنی است که در آن بدن به بافت‌های سالم خود حمله می‌کند. افراد مبتلا به لوپوس معمولاً با آرتروز مفاصل کوچک در مچ و انگشتان دست مواجه می‌شوند.

بیماری کین باخ

این اختلال معمولاً بزرگسالان را درگیر می‌کند و شامل تخریب پیشرونده یک یا چند استخوان ریز مچ دست می‌شود. بیماری کین باخ زمانی رخ می‌دهد که جریان خون کافی به این استخوان نرسد.

عوامل مؤثر بر درد مچ دست

هر کسی، فرقی نمی‌کند که فعالیتتان کم باشد یا زیاد، یا متوسط، در معرض درد مچ دست قرار دارد، اما موارد زیر منجر به افزایش احتمال وقوع آن می‌شود:

• حرکات ورزشی: آسیب‌دیدگی مچ دست در بین ورزشکاران، شامل حرکات تکراری یا ضربه‌ای رایج است. از جمله این ورزش‌ها می‌توان به فوتبال، بولینگ، گلف، ژیمناستیک، اسنوبرد و تنیس اشاره کرد.
• حرکات تکراری: تقریباً انجام نادرست هر فعالیتی با مچ و انگشتانتان، حتی کوتاه‌ کردن یا بافتن موها، می‌تواند ناتوانی حرکتی و درد مچ دست را به همراه بیاورد.
• بعضی بیماری‌ها و مشکلات خاص: بارداری، دیابت، اضافه‌وزن، آرتریت روماتوئید و نقرس می‌تواند احتمال ایجاد سندروم تونل کارپال را بالا ببرد.
• کمبود ویتامین‌ها: ویتامین‌های مختلف، نقش مهمی در حفظ سلامت مفاصل، عضلات و بافت‌های پیوندی ایفا می‌کنند. کمبود بعضی ویتامین‌ها مثل ویتامین دی، ویتامین ب ۱۲ و ویتامین ب ۶ می‌تواند منجر به درد دست شود.
• سن: بالا رفتن سن منجر به ساییدگی و تخریب تدریجی مفاصل و بافت‌ها و قرار گرفتن آن‌ها در معرض بروز درد و ناراحتی می‌شود. از طرف دیگر، افزایش سن منجر به بروز استئوآرتریت و فرسودگی مفاصل هم می‌شود و درد، خشکی و تورم دستان را به همراه می‌آورد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

می‌توان بعضی از علائم را یک عامل جدی برای درد مچ دست تلقی کرد. در صورت مواجهه با موارد زیر باید به دنبال کمک پزشک باشید:

• دردی که بیش از چند روز ادامه پیدا کند.
• ناتوانی در خم و راست کردن مفصل
• ناتوانی در حمل اجسام یا استفاده از دست
• درد هنگام استراحت
• تغییر شکل مفصل
• تورم یا کبودی قابل‌توجه اطراف مچ یا ساعد
• نشانه‌های وجود عفونت (تب، قرمزی و گرمی)
• بی‌حسی یا گزگز کردن دست یا مچ

موارد اورژانسی در درد مچ دست

تشخیص علت درد مچ دست

مچ دست علی‌رغم کوچک بودن، اما از پیچیدگی‌های بسیاری برخوردار است. مفصل مچ دست از استخوان‌ها، عضلات و بافت‌های مختلفی تشکیل شده و همین موضوع هم تشخیص علت درد مچ دست را سخت می‌کند. پزشک برای تشخیص علت درد مچ دست، کارهای زیر را اجرا می‌کند: